Forex Terimler ve Finans Sözlüğü

A   |  B   |  C   |  Ç   |  D   |  E   |  F   |  H   |  K   |  L   |  M   |  N   |  O   |  Ö   |  P   |  R   |   S   |  T   |  U   |  V   |  Z

Piyasalarda kullanılan, analiz, grafik ve araçlarda geçen forex terimlerini ve karşılıklarını sözlüğümüzde kolayca bulabilirsiniz.

A

Açık Pozisyon

(Open Position) Henüz kapatılmamış, devam eden pozisyondur. Forex piyasasında açık pozisyonlar tersine açılan işlemlerle kapatılmaz. Açık pozisyonun kapatılması için emrin üzerine gelip CLOSE ya da EMRİ KAPAT yazan tuşa basılması gerekir.

Alış Fiyatı
Piyasa katılımcılarının işlem gören değerleri almaya istekli oldukları fiyattır.
Alış-Satış Farkı

(Spread) Alış ve satış fiyatı arasındaki farka denir. Forex brokerlarının temel çalışma prensipleri döviz bürolarınınki gibidir. Nasıl döviz büroları alış-satış fiyatları arasındaki farktan kâr ediyorlarsa, forex brokerlarıda aynı mantık çerçevesinde kâr ederler. Ancak bu oran forexte çok düşüktür(yaklaşık on binde 2) ve spread olarak anılmaktadır.

Arbitraj
Herhangi bir menkul kıymetin, dövizin veya malın bir piyasadan alınıp diğer bir piyasada satılarak risksiz bir şekilde kar edilmesidir. Arbitraj işlemleri, piyasalar arasındaki fiyat farklılıklarının azalmasına yol açar.
Arz
Bir finansal enstrüman için, o anki fiyattan enstrümanı satmaya razı olma durumudur. Avrupa Merkez Bankasi (Europen Central Bank): Euro alanı içinde bulunan 17 ülkenin para politikasını yönetmekle yükümlü olan dünyanın en önemli merkez bankalarından biridir. Euro’nun para politikasını belirleyen kurum, Euro’nun değerinin belirlenmesinde öncü konumundadır.
Ayı Piyasası

(Bear Market) Satışların güçlü olduğu ve fiyatların hızla değer kaybettiği piyasalara denir.

B

Basit Faiz
Yatırılan paranın vadesi kaç olursa olsun dönem boyunca anapara üzerinden elde edilen faize basit faiz denir.
Baz Döviz
Bir paritede ilk yazılan okunan dövize denir. Parite ile doğru orantılı olup değer kazandığı zaman parite yükselir, baz döviz değer kaybettiğinde ise parite düşmektedir.
Baz Riski

(Basis Risk) Spot ve vadeli fiyat arasındaki fiyat farkının artması veya azalması riski.

Beige Book
ABD Merkez Bankası (FED) tarafından her altı haftada bir yayınlanan, ülke genelindeki ekonomik faaliyetler hakkında bölgesel bilgileri ve analizleri içeren bir rapordur.
Bileşik Faiz
Belirli bir dönemde yatırım yapılan ana para ile o dönemde kazanılan faizlerin bir sonraki dönem için hesaplanarak, faizlerin anapara ile birlikte yeniden yatırım yapılmasını sağlayarak artarak devam etmesiyle elde edilen toplam faizdir.
BOE

(Bank of England) İngiltere Merkez Bankası

BOJ

(Bank of Japan) Japonya Merkez Bankası

Bollinger Bantları
Bollinger bantları, yatırımcıların alış ve satış stratejilerinin belirlenmesinde yardımcı olmaktadır. Bollinger bantlarında, basit hareketli ortalamalar ve standart sapma kullanılmaktadır.
Boğa Piyasası

(Bull Market) Alışların güçlü olduğu ve fiyatların hızla değer kazandığı piyasalara denir.

Broker
Forex piyasasında alıcı ile satıcıyı buluşturan ve bundan aracılık geliri elde eden kişi ya da kurumlara denir.
Bütçe Açığı
Bir ülkenin kamu dengesinde giderlerin gelirlerden fazla olması durumudur. Bütçe açığının olması ülke ekonomisi için olumsuz bir durumdur.

C

Cable

Piyasada İngiliz poundu için kullanılan takma isimdir. Teknik bir terim olmayıp anonimdir.

Carry Trade
Yatırımcıların düşük faiz oranlarına sahip bir para biriminde borç alıp, yüksek faiz oranına sahip bir para biriminde yatırım yaparak kar elde etmeyi amaçlayan bir finansal stratejidir.
CFD
Finansal piyasalarda “Fark Sözleşmeleri” olarak bilinen CFD’ler; hisse senedi ve emtia gibi varlıkların fiyatlarını dayanak olarak alan yatırım araçlarıdır.
Ciro
Birim zamanda gerçekleşen işlemlerin toplam değeridir.

Ç

Çapraz Kur
Bütün para birimleri Dolar üzerinden birbirine çevrilir, Dolar’ın içinde olmadığı pariteler örneğin Euro / Yen gibi bir döviz çiftinin önce Dolar değerleri bulunur, ardından bu değerler birbirine oranlanarak paritenin değeri yazılır. Dolar içermeyen kurlara çapraz kur denilmektedir.

D

Destek Seviyesi
Fiyatların düşerken yoğun alımlar ile karşılaştığı ve daha aşağıya düşmekte zorlandığı seviyedir.
Deflasyon
Piyasada fiyatların belirli zaman aralıklarında sürekli düşüş göstermesi durumuna denir.
Devalüasyon
Bir ulusal paranın diğer ulusal paralar karşısında değerinin düşürülmesidir.
Dış Ticaret Dengesi
Bir ülkenin yaptığı toplam ithalat ve ihracat arasındaki olumlu-olumsuz farktır.
Direnç Seviyesi
Fiyatların yükselirken yoğun satışla karşılaştığı ve daha yukarı çıkmakta zorlandığı seviyedir.
Doji
Bir yatırım aracının açılış ve kapanış fiyatının birbirine eşitlendiği durumda ortaya çıkar.
Döviz Riski
Elde tutulan dövizin yatırımcının aleyhine değer kaybedebilmesi riskidir.

E

ECB
Avrupa Merkez Bankası
Ekonomik Gösterge
Bir ekonominin genel gidişatını gösteren makro ekonomik verilerdir. Örneğin bir ülkenin enflasyon oranı, gelir dağılımı, net konut satışları gibi veriler ekonomik göstergelerdir.
Emtia
Ticarette olan altın, petrol, doğal gaz, değerli madenler, tarım mahsulleri gibi varlıkların tümüne denir.
Endeks
Bir grup hisse senedinin veya diğer finansal varlıkların genel performansını yansıtan bir gösterge olarak kullanılan istatistiksel bir ölçüttür ve genellikle borsa veya diğer finansal piyasalarda takip edilir.
Enflasyon
Bir ekonomide toplam talebin toplam arzı aşması durumudur. Bunun gerçekleşmesi doğal olarak mal ve hizmetlerin genel fiyat seviyesini yükseltir.

F

Forward
Döviz, emtia, menkul kıymet, altın vb. bugünden belirlenmiş bir fiyat üzerinden vade tarihindeki alımı veya satımıdır.

H

Hedge

(Riskten Korunma): Riskten kaçınmak amacıyla yatırımcının yada kurumun taşıdığı döviz riskinin ters yönünde aynı miktarda işlem yapmasıdır. Örneğin;100 bin dolar alacağı olan bir kurumun forex piyasasında 100 bin dolarlık satış işlemi yaparak bu riskten kurtulması hedge olarak açıklanmaktadır.

K

Kaldıraç Sistemi
(Leverage): Yatırımcının, kendi sermayesinin belli bir katına kadar oranda işlem yapabildiği sistemdir. Örneğin yatırımcının sermayesi 10,000$ olduğunda 1:100 kaldıraç oranı ile 1,000,000$ değerinde sermaye ile işlem yapılabilmesidir. Bu işlemlerde yapacağı her işlemdeki karı/zararı kaldıraç oranına göre artmış olur.
Kâr Al Seviyesi
(Take Profit): Açık olan bir pozisyonun önceden belirlenen lehte bir fiyata gelmesi durumunda otomatik olarak kârın realize edilmesi işlemidir.
Karşıt Döviz
Forex çifti iki farklı dövizden oluşur. Çiftteki ikinci dövize ‘karşıt döviz’ denir.
Kısa Pozisyon
(Short Position): Satış pozisyonudur. Bu pozisyonda olan yatırımcı fiyat düşüşünden kar etmeyi amaçlar.
Komisyon
Aracılar tarafından spread’den farklı olarak işlem başına talep edilen ücrettir. Genel olarak forex piyasasında böyle bir uygulama bulunmamaktadır.
Konvertibilite
Bir para biriminin, başka bir para birimine dönüştürülebilir veya uluslararası ticaret ve sermaye hareketlerinde serbestçe kullanılabilir olma özelliğini ifade eder.
Kotasyon
Bir finansal varlığın alış ve satış fiyatlarının belirtildiği, genellikle borsa veya forex piyasalarında kullanılan bir terimdir ve yatırımcılara varlığın değerini ölçmek için bir referans sağlar.
Kur Riski
İki farklı ülkenin para birimleri arasında görülen değişiklikler sonucunda kur riski ortaya çıkarsa bu risk durumu ülkenin varlıklarını zarara sokabilir.

L

LIBOR
(London Interbank Overnight Rate): Dünya’nın en büyük 16 bankasının her sabah saat 11’de açıkladığı ve dünyanın diğer finans kurumlarınca referans kabul edilen faiz oranı adının aksine bu bankaların pek çoğu İngiliz kökenli değildir ancak eski bir terim olarak finans jargonuna bu şekilde yerleşmiştir.
Likidite
Likidite bir piyasanın ya da enstrümanın nakite çevrilme hızı olarak tanımlanabilir. Örneğin hisse senetleri son derece likit varlıklardır. Piyasanın açık olduğu zamanlarda anında nakite çevrilebilirler. Buna karşın bir gayrimenkul hisse senedine göre daha az likittir, elde tutulan bir gayrimenkulun nakite çevrilmesi bir aydan bir kaç seneye kadar değişebilir. Yine ters bir kıyaslamayla pekiştirirsek forex para piyasası da hisse senetlerinden daha likittir. Çünkü enstrüman başlı başına paradır ve hisse senetleri gibi borsaların açılmasını beklemeden piyasaların kapalı olduğu saatlerde dahi nakde çevrilebilir.
Lot
Hisse senetleri piyasasında kullanılan işlem birimidir. Bir yatırım aracında işlem yapılacak en küçük işlem miktarıdır.

M

Marj
Marj kavramı bir işlemin yapılması için gerekli olan minimum sermaye tutarıdır. Genellikle kaldıraç kavramıyla ilişkilendirilir. Örneğin aracı kurumunuz sahip olduğunuz paranın 20 katına kadar alım-satım yapmanıza müsade ediyorsa, 10.000 $’lık petrol alabilmek için 10.000/20=500 $ paranız olması yeterlidir. Bu 500 $ 10.000 $’lık işlemin marjıdır.
Marj Çağrısı
Margin Call: Hesabınızda bulunan varlık, kullandığınız teminat tutarının, belirli bir oranının altına indiğinde teminat tamamlanma çağrısı oluşur. Bu oran kurum tarafından belirlenmektedir. Örneğin; teminat tamamlama (marjin call) için %50 belirlenmiş olsun. Girdiğiniz pozisyonun teminat tutarı 1.200 dolar ise, varlığınız bu tutarın %50’sine geldiğinde, teminat tamamlama (marjin call) olacaktır. 1.200/2: 600 işleminden de anlaşılacağı gibi, varlığınız 600 dolar olduğunda marjin call olacaktır.
Marjin
Vadeli mal ve döviz piyasalarında bugün yapılan, fakat teslimin gelecekte olacağı sözleşmelerde sözleşmeyi güvence altına almak için yapılan ön ödemedir.
Merkez Bankası
Bir ülkenin para politikasını belirleyen ve/veya sisteme sunan devlete bağlı/bağımsız ya da tam bağımsız olabilen yetkili kurumdur.
Momentum
Finansal piyasalarda bir varlığın fiyatındaki değişimin hızını ölçen ve yönünü tahmin etmeye çalışan bir teknik analiz göstergesidir. Genellikle varlık fiyatlarının trendlerini takip eden bir gösterge olarak kullanılır.

N

NFA
Amerika Ulusal Vadeli İşlemler Birliği

O

Ons
Altın, gümüş, elmas gibi değerli madenlerin hesaplanmasında kullanılır.
Osilatör
Bir finansal varlığın fiyatındaki dalgalanmaları ölçen teknik analiz göstergeleri arasında yer alan ve varlığın aşırı alım veya satım seviyelerini belirlemeye yardımcı olan bir terimdir.
Oynaklık
Finans alanlarında bazı değerler değişkenlik gösterebilir. Değerler yükselip düşebilir. Bu duruma fiyatın değişkenliği ve yüksek oynaklık ile artan bir belirsizliğin göstergesi denir.

Ö

Ödemeler Dengesi
Bir ülkenin ekonomik alanındaki dış ilişkilerini gösteren bir tablodur. Ticaret dengesini, ekonomik yapısını ve sermaye hareketleri dengesinden oluşmaktadır.

P

Para
Devletlerin yetkili organlarıyla piyasaya sürdüğü mübadele aracıdır.
Parite
Bir para biriminin diğer bir para birimine göre değerini ifade eden ve genellikle forex piyasalarında kullanılan terimdir.
Pip
Finans piyasalarında bir enstrümanın değerinin değişebileceği en küçük aralığa fiyat adımı denilmektedir. Bu kavramın forex piyasalarındaki karşılığı pip’tir. Forex piyasasında genellikle bir enstrüman minumum on binde birlik değişimlerle fiyatlanır. Örneğin 1.3000 seviyesinda seyreden Eur/Usd paritesi için minimum artış 1.3001’dir. Bu da 0.0001’lik değişime tekabül etmektedir. Gerçekleşebilecek bu minimum değişim pip kavramının özünü oluşturur.
Piyasa Emri
Fiyat olmaksızın sadece miktar belirtilerek gönderilen emir türüdür.
Piyasa Yapıcı
Forex para piyasasında alım-satımlar gerçekleşirken her zaman arzla talebin eşit olması mümkün değildir. Genellikle aracı kurumlar kendilerine iletilen emirleri karşıt emirlerle eşleştirerek hiç bir risk üstlenmeden aradaki cüzi fiyat farkından gelir elde etmeyi denerler. Ancak bazı kişiler ve kurumlar bunu uygulamak yerine kendilerine iletilen emirleri uygun gördükleri hallerde piyasaya aktarmayarak riski üstlenirler. Örneğin Euro/Dolar paritesinde işlem yapan bir kişi Euro değerlendiğinde kâr edecek, değer kaybettiğinde de zarar edecektir. Alış emrini verdikten sonra aracı kurum eğer bu emri piyasadaki başka bir satış emriyle eşleştirirse bu kâr zarar durumu alıcı-satıcı arasında çözülecektir. Pozisyonu lehine gerçekleşen kar edecek, aleyhine gerçekleşenden bu tahsil edilerek ona zarar yazılacaktır. Aracı kurum bu durumda farklı bir yol izleyebilir. Eğer isterse uygun gördüğü bir emri piyasaya aktarmak yerine bu kar/zarar riskini kendi üstlenir. Bu durumda müşterinin kârı piyasa yapıcının zararı olacak, müşterinin zararı ise piyasa yapıcının kârı olacaktır.
Point
Döviz kurlarındaki anlık değişimleri gösteren beşinci ondalık basamaktaki değeri ise daha küçük belirtene denir.

R

Resesyon
Bir ülkede geleneksel olarak reel gayrisafi yurt içi hasılanın iki veya daha fazla çeyrek yıllık periyotta arka arkaya negatif büyüme göstermesi durumunda oluşur.
Revalüasyon
Bir ulusal para biriminin diğer para birimlerine karşı değer kazanmasıdır.

S

Sabit Kur
Bir para biriminin başka bir para birimine göre sabitlenmiş değerinin belirlendiği döviz kuru sistemidir ve ülkeler arasındaki ticarette dalgalanmaları minimize etmek amacıyla kullanılır.
Scalping
Scalping, küçük fiyat değişikliklerinden kar elde etmede ve yeniden satıştan hızlı kar elde etmede uzmanlaşmış bir ticaret tarzıdır.
Sınırlı Emir
(Limit Order): O anki piyasa fiyatından daha düşük bir seviyeden alım yapmak için girilen otomatik emir çeşididir. Örneğin piyasa fiyatı 1.3000 iken 1.2950 seviyesine sınırlı emir girdiğimiz taktirde, ekran başında olmasanız da bu fiyat görüldüğü anda alış işlemi çalışır.
Spot Fiyat
Marketin güncel, canlı fiyatlarıdır. Forex piyasasında işlem yaparken bu fiyatlar üzerinden işlem yapılır. Bu yüzden çoğu zaman spot forex de denilmektedir.
Spread
İşlem yapan bir yatırımcının işlem sırasında ödediği alış-satış fiyatı arasındaki farka denir.
Stop Emir
Sınırlı emire benzer olup onun tam tersi durumundadır. Bir stop emir, limit emirin aksine canlı piyasa fiyatının altından değil üstünden alım yapmak veya üstünden değil altından satış yapmak için girilir. Örneğin anlık fiyat 1.3000 ise 1.3050 seviyesine girilen alış emri bir stop emirdir.. Bu seviyenin görülmesi halinde işlem otomatik olarak çalışır ve alım gerçekleşir veya anlık fiyat 1,3000 ise 1,2950 seviyesinde girilen bir satış emri parite bu seviyeye gelip gerçekleştiğinde stop emri çalışmış olur.
Stop Out
Stop out seviyesi, açık pozisyonlarınızın otomatik olarak kapanacağı öz sermaye seviyenizdir.
Swap
Kelime anlamı “takas” olan terimin finansta ise iki taraf arasında bir zaman dilimi içinde nakit akışlarını ve ödemelerini değiş tokuş etmek için yapılan bir anlaşmadır.

T

Teknik Analiz
Fiyatı esas değişken kabul ederek yapılan kantitatif bir analiz biçimidir. Geçmiş fiyatlar ve bunlar üzerinden geliştirilen göstergeler kullanılarak gerçekleştirilir.
Temel analiz
Bir finansal enstrümanı etkileyen ekonomik verileri yorumlayarak ön görümleme yapmaktır. Örneğin bir ülkenin enflasyon oranındaki değişimi analiz ederek o ülkenin para birimindeki değişmeyi öngörmeye çalışmak temel analiz yapmaktır.
Temel Kur
Alım-satım miktarlarının büyüklüğünün hesaplandığı referans kurdur. Paritelerde önce yazılan kodlu kur her zaman temel kurdur. Örneğin Euro/Dolar paritesinin temel kuru Euro’dur.
Tezgâh Üstü Piyasa
İngilizce over the counter tanımından çevrilmiş kavramdır. Bir organizasyona, bir borsaya kote olmayan piyasaları kasteder. Örneğin forex borsa dışında da gerçekleştirilebildiği için tezgah üstü piyasadır.
Ticaret Dengesi
Bir ülkenin yaptığı toplam ithalat ve ihracat arasındaki olumlu-olumsuz farktır.

U

Uzun Pozisyon

(Long Position): Alış pozisyonudur. Bu pozisyonda olan yatırımcı fiyat yükselişinden kar etmeyi amaçlar.

V

Vade
Bir yatırımın veya finansal aracın belirli bir süre sonunda geri ödeneceği veya sona ereceği tarihtir. Bu tarih, yatırımcılar için yatırımın getirisinin ne zaman elde edilebileceğini veya borcun ne zaman ödeneceğini belirlemek açısından önemlidir.

Z

Zarar Durdur

(Stop Loss): Kabul edinilebilecek maksimum zarar için piyasaya önceden girilen emirdir. Örneğin 1.3000 seviyesinden alım yapan bir kimse 1.2950 seviyesine stop koyarsa ekran başında olmasa dahi bu seviye görüldüğünde zararı realize edilir ve pozisyon daha fazla taşınmaz.

Düşük fiyat farkı (spread) ve gecelik faizle (swap) işlem yapın

Manipüle edilemeyen, derinlikli bir piyasada anlık yatırım yapın

Kaldıraçlı işlem ve hedging'le döviz/sektör riskini sigortalayın

Hemen Türkiye’nin Forex Şirketi’nde yatırıma başlayın