Türkiye Sektörel PMI Anketi
İstanbul Sanayi Odası Markit imalat satın alma yöneticileri endeksinin temmuz ayı verileri açıklandı. Haziranda 51,3 olarak açıklanan PMI endeksi son altı ayın en yüksek düzeyinde gerçekleşerek Temmuz’da 54’e yükseldi.
COVID-19 kısıtlamalarının kaldırılmasına bağlı olarak haziran ayında toparlanmanın başladığı İmalat sektöründe temmuz ayında da iyileşme devam etti. İyileşme Ağustos 2020’den beri en yüksek hızda gerçekleşti. Uluslararası talebin güçlenmesiyle yeni ihracat siparişleri toplam yeni siparişlerden de hızlı artış gösterdi. Girdi maliyetlerinde yıl başından beri en hızlı artış gerçekleşti.
Sektörel olarak incelediğimizde;
Gıda ürünleri, elektrikli ve elektronik ürünler, kimyasal, plastik ve kauçuk ürünleri, Giyim ve deri ürünleri, Ana metal sanayi sektörlerindeki güçlü görünüm PMI verilerine pozitif katkı sağladı. Üretimde yavaşlama kaydedilen sektörler içerisinde en keskin düşüş kara ve deniz taşıtları sektöründe gerçekleşti.
Gıda ürünlerinde üretim önceki iki ayda olduğu gibi Temmuz’da da artış gösterdi. Güçlü gerçekleşen üretim artışı Ocak 2016’dan beri en yüksek hızda kaydedildi. Sektörde hem girdi maliyetleri hem de nihai ürün fiyatları yüksek hızda arttı. Gıda sektöründeki güçlü talebin devam etmesi durumunda perakende ve gıda şirketlerine pozitif yansımalar beklenebilir.
Tekstil ürünleri tarafında üretim ve yeni siparişlerde devam eden yavaşlamaya bağlı olarak faaliyet koşulları Temmuz’da üst üste dördüncü ay yavaşladı. Girdi maliyetleri üst üste ikinci ay arttı.
Giyim ve deri ürünleri sektöründeki toparlanma üçüncü çeyreğin başında da devam etti. Büyüme Haziran’a göre hız kesmiş olsa da on sektör içerisinde üst üste ikinci ay en güçlü üretim artışı gerçekleşti. Giyim ve deri ürünlerindeki güçlü toparlanma ilerleyen dönemlerde devam etmesi durumunda sektör içerisinde faaliyet gösteren şirketlere pozitif yansımalar görülebilir.
Kimyasal, Plastik ve Kauçuk ürünler sektöründe büyüme ivme kazandı. Yeni ihracat siparişlerindeki keskin artış, toplam yeni siparişleri destekledi. Girdi maliyetleri, ocak ayından beri en yüksek hızda gerçekleşti. Nihai ürün fiyatları keskin bir şekilde arttı. Sektör içerisindeki güçlü talep şirketlere pozitif yansıyabilir.
Ana metal sanayide girdi fiyatları Temmuz’da belirgin bir şekilde arttı. Bunun yansıması olarak firmalar kendi satış fiyatlarını hızla artırdı. Ürün fiyatlarındaki artış on sektör içerisindeki en yüksek düzeyde gerçekleşti. Yeni siparişler üst üste üçüncü ay arttı, ancak söz konusu artış Haziran’a kıyasla daha düşük oranda kaydedildi. Üretim ise hafif yavaşladı ve bu durum iki aylık genişleme dönemini sona erdirdi. Sektörde yavaşlama görülse de ihracat tarafındaki güçlü talep şirketlere pozitif yansımaya devam edebilir.
Makine ve metal ürünler sektöründe, yeni siparişler Temmuz’da hız kaybetmeye devam etti ve bu gelişme mevcut yavaşlama eğilimini dokuzuncu aya taşıdı. Firmaların üretimi de üst üste dördüncü ay yavaşlama gösterdi. Genel zayıf görünüm şirketlere negatif yansıyabilir.
Elektrikli ve Elektronik ürünler tarafında üretim Temmuz’da yeniden büyümeye geçti. Böylece üretim son üç ayda ikinci kez arttı ve söz konusu artış son bir yılın en yüksek hızında gerçekleşti. Yeni siparişler ise yurt dışından alınan yeni işlerdeki belirgin yavaşlamaya bağlı olarak hız kesti.
Kara ve deniz taşıtları sektörünün üretimi Temmuz’da keskin bir şekilde yavaşladı ve takip edilen on sektör içerisindeki en belirgin düşüşü gösterdi. Üretimdeki yavaşlama Mayıs 2020’den beri en yüksek hızda kaydedildi. Firmalar girdi maliyetlerindeki yüksek enflasyondan ve tedarik zincirlerindeki ciddi aksamalardan olumsuz etkilendi. Girdi fiyatlarındaki artış, on sektör içerisinde en yüksek düzeyde kaydedildi. Buna bağlı olarak, firmalar kendi satış fiyatlarını keskin şekilde ve mart ayından beri en yüksek oranda artırdı.
Genel değerlendirme; Kısıtlamaların etkisinin geçmesiyle artan talebe paralel olarak imalatta haziran ayı itibariyle başlayan toparlanma devam etti. Güçlü dış talebin etkisinin devam etmesi ve iç talepte iyileşmenin sürmesi durumunda ağustos ayında imalat tarafında güçlenme devam edebilir.
